کد مطلب:28730 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:126

نقطه آغازین انحراف












شماری از مسلمانان صدر اسلام به جهاتی كه پس از این و به هنگام سخن از ریشه یابی تعمّق خواهیم آورد، هشدارهای پیامبرصلی الله علیه وآله را در این زمینه جدّی نگرفتند، از سنّت نبوی تجاوز كردند و با تندروی و گرایش های افراطی، گاه بر پیامبرصلی الله علیه وآله نیز خرده گرفتند. پیامبرصلی الله علیه وآله در نبردی در حال تقسیم غنایم بود و براساس مصالحی غنائم را تقسیم می كرد. یكی از این گونه افراد - كه جامه تقدّس به تن داشت و می پنداشت كه عدالت جوی تر از پیامبر خداست - پیامبرصلی الله علیه وآله را به عدالت توصیه كرد و تقسیم پیامبرصلی الله علیه وآله را - كه بر اساس رهنمودی قرآنی شكل گرفته بود -، مورد طعن قرار داد. او كه آثار سجده بر پیشانی داشت و سر را به شیوه مقدّس مآبان آن روز تراشیده بود، با تندی و بلند كردن صدا گفت:

مُحَمَّدُ! وَاللَّهِ ما تَعدِلُ!

محمّد! سوگند به خدا كه عدالت نمی ورزی.

پیامبرصلی الله علیه وآله كه آثار خشم در چهره اش پیدا بود، فرمود:

وَیحَكَ! فَمَن یَعدِلُ إذا لَم أعدِل ؟!

وای بر تو! اگر من عدالت نمی ورزم، پس چه كسی عدالت می ورزد؟

یاران پیامبرصلی الله علیه وآله می خواستند به جرم این جسارت به پیامبر خدا، او را بكشند. پیامبرصلی الله علیه وآله مانع شد و فردای او را در پیش دید مؤمنان نهاد و با عنوان تعمّق، او و همگنانش را به دور از حق معرّفی كرد و فرمود:

سَیَكونُ لَهُ شیعَةٌ یَتَعَمَّقونَ فِی الدّینِ حَتّی یَخرُجوا مِنهُ.[1].

او را پیروانی خواهد بود كه در دین سختگیری می كنند تا از آن، خارج می شوند.

در گزارشی دیگر آمده است كه فرمود:

إنَّهُ یَخرُجُ هذا فی أمثالِهِ وفی أشباهِهِ وفی ضُرَبائِهِ یَأتیهِمُ الشَّیطانُ مِن قِبَلِ دینِهِم، یَمرُقونَ مِنَ الدّینِ كَما یَمرُقُ السَّهمُ مِنَ الرَّمِیَّةِ، لا یَتَعَلَّقونَ مِنَ الإِسلامِ بِشَی ءٍ.[2].

درباره این شخص و امثال و نظایر او گفته می شود كه: شیطان از جانب دین آنان بر آنان وارد می شود، و از دین می گریزند، چون گریختن تیر از كمان و به هیچ چیز از اسلام، پایبند نمی مانند.

شگفتا كه اینان جامه زهد به تن دارند و ظاهری عبادتگرانه یا قیافه ای زاهدانه؛ امّا از نگاه پیامبرصلی الله علیه وآله از دین به دَر هستند و از حقیقت به دور. اینان عنوان «قاری» را نیز یدك می كشیدند. طُرفه آن كه این ویژگی آنان را نیز پیامبرصلی الله علیه وآله بر نموده و چگونگی اش را روشن كرده است:

یَقرَؤونَ القُرآنَ لا یُجاوِزُ حَناجِرَهُم!

قرآن می خوانند و قرآن از حنجرهایشان فراتر نمی رود.

عنوان «قاری»، از آن روی كه در تاریخ اسلام زمینه ای اجتماعی یافته، شایسته است كه به اجمالْ تبیین شود:









    1. مسند ابن حنبل:219/2.
    2. كنز العمّال:31587.